LOFAR (LOw Frequency ARray) jest nową siecią radioteleskopów, pracującą w zakresie niskich częstotliwości radiowych (30-240MHz). W ostatnim roku w Polsce zostały uruchomione 3 stacje tej sieci oraz rozwijane są programy do redukcji tych danych.
LOFAR jest unikalnym instrumentem zarówno co do czułości, jak i zdolności rozdzielczej, który umożliwia badania ewolucji masywnych czarnych dziur, galaktyk i gromad galaktyk. W szczególności pozwala nam na obserwacje rozległych płatów promieniowania radiowego wokół obiektów aktywnych oraz otaczającej je przestrzeni międzygalaktycznej. Emisja radiowa takich obiektów na wysokich częstotliwościach jest bardzo słaba ze względu na strome widma synchrotronowe, a przez to trudno dostępna do badań. Skrajnie niskoczęstotliwościowe (do granicy obcięcia jonosferycznego) obserwacje LOFAR-em umożliwią po raz pierwszy dokładną analizę tych obiektów oraz detekcję bardzo słabo poznanych, odległych protogalaktyk i gromad galaktyk wczesnego Wszechświata.
Grupa:
plakat C. Roskowiński, M. Dziełak, M. Kunert-Bajraszewska: „Radio galaxies with LOFAR: Relic emission from opposites scales”
Publikacje:
- Heesen V., Croston J. H., Morganti R. i in., w tym Kunert-Bajraszewska M. (2017) LOFAR reveals the giant: a low-frequency radio continuum study of the outflow in the nearby FR I radio galaxy 3C 31, 2017arXiv171009746H (przyjęte do MNRAS)
- Shimwell T. W., Röttgering H. J. A., Best P. N., i in., w tym Kunert-Bajraszewska M. (2017) The LOFAR Two-metre Sky Survey. I. Survey description and preliminary data release, A&A 598, 104
- Shulevski A., Morganti R., Barthel P. D., i in., w tym Kunert-Bajraszewska M. (2015) AGN duty cycle estimates for the ultra-steep spectrum radio relic VLSS J1431.8+1331, A&A 583, 89
- Shulevski A., Morganti R., Barthel P. D., i in. w tym Kunert-Bajraszewska M. (2015) The peculiar radio galaxy 4C 35.06: a case for recurrent AGN activity?, A&A 579, 27
- van Weeren R. J., Williams W. L., Tasse C., i in., w tym Kunert-Bajraszewska M. (2014) LOFAR Low-band Antenna Observations of the 3C 295 and Boötes Fields: Source Counts and Ultra-steep Spectrum Sources, ApJ 793, 82